Kiedy rodzi się nowe dzieło, czy nowy projekt, wtedy powracam myślami do historii z przed 17 tysięcy lat, gdy w Lascaux, w Akwitanii, w obszernej jaskini powstały pierwsze dzieła sztuki i pierwszy artysta, zadziwiający swoimi dziełami do dziś. Tymczasem całkiem niedawno, bo 5 lat temu w Poznaniu, spotkaliśmy się w trójkę z Izabellą Hermanowską, Barbarą Kubiak-Sobczak i ulegając namowom wielu poznańskich artystów, rozpoczęliśmy prace nad utworzeniem stowarzyszenia wolnego, i niezależnego od struktur krajowych. Jako komitet założycielski zebraliśmy odpowiednie dokumenty i zwołaliśmy zebranie założycielskie 6 marca 2015 roku. Nasze stowarzyszenie zostało zarejestrowane już 10 kwietnia tego samego roku pod numerem KRS: 0000552495, jako Wielkopolski Związek Artystów Plastyków. Jasne, że nie było to wielkie wydarzenie, jak to z Lascaux, ale przecież nawet największe sukcesy mają gdzieś swój początek. Czyż to nie Platon powiedział: „Początek jest najważniejszą częścią pracy”.
Patrząc z perspektywy pięciu lat i tego, że jesteśmy jednym z wielu stowarzyszeń w Poznaniu uważam, że warto było, bowiem założone cele zostały osiągnięte. Celami tymi były i nadal są: integracja artystów środowiska poznańskiego, współpraca z artystami z całego kraju, podniesienie poziomu artystycznego poprzez wspólne konfrontowanie prac artystów z różnych środowisk artystycznych. Udaje się to, dzięki dwóm projektom, których jestem pomysłodawcą, kuratorem i przewodniczącym jury. Wieloletnie doświadczenie pokazuje, że trzymanie się sprawdzonych metod działania, przynosi bardzo dobre wyniki w kontynuowaniu zaplanowanych projektów. Tymi projektami są: Poznański Salon „Robinsonada” i seria wystaw z cyklu „Zderzenia”. To ważkie wydarzenia, które z czasem zaczęły przyciągać artystów z szeroko rozumianego środowiska twórczego, nie tylko z Wielkopolski, ale również z całej Polski.
Zamiłowania fotograficzne swoje i naszych członków stworzyły potrzebę zorganizowania cyklu warsztatów fotograficzno – komputerowych i zaowocowały szeregiem „Spotkań plenerowych” zakończonych wystawą poplenerową w Galerii „Polan Sto” w Poznaniu. Z ramienia Stowarzyszenia miałem zaszczyt współrealizować konkurs i przewodniczyć w jury Ogólnopolskich Konkursów Fotograficznych „Wieś światłoczuła” w 2015, i „Wieś nowoczesna” w 2019 roku. organizowanych przez Muzeum Narodowe Rolnictwa w Szreniawie.
Nasza działalność jest w zasadzie bezdotacyjna. Tylko dwa razy udało się stowarzyszeniu uzyskać niewielkie dotacje z UMWW. Po latach pisania wniosków do Samorządu i Miasta, można śmiało powiedzieć, że składanie wniosku jest bardziej kosztowne, niż sama dotacja. Większość naszych wydarzeń została sfinansowana ze składek członkowskich oraz dzięki współpracy z otwartymi na wydarzenia artystyczne, różnymi fundacjami i instytucjami kultury.
Stowarzyszenie promuje swoich członków poprzez umożliwienie uczestnictwa w licznych, poza już wymienionymi wystawach organizowanych przez Zarząd oraz pod patronatem WZAP m.in.: „Wrażenia i refleksje”, „Hiszpańskie impresje”, „3 x Sztuka z buta”, „W tonacji zieleni”, „Bezdroża przemijania”, „Bezdroża sztuki”, „Obszary sztuki”, „Sztuka, Literatura i Krzesło”. Również przez udział w wystawach m.in.: „Okruchy światła” i „Światłem zapisane” będącymi częścią Wielkopolskiego Festiwalu Fotografii im. Ireneusza Zjeżdżałki organizowanego przez WBPiCAK, a którego pomysłodawcą jest Władysław Nielipiński.
Stowarzyszenie daje również możliwość promowania wydarzeń artystycznych swoich członków, poprzez zamieszczanie informacji w mediach m.in.: na własnej stronie internetowej www.wzap.info oraz na platformach społecznościowych, jak FB. Szczególnie dużo informacji o działalności członków WZAP przekazywały radio, telewizja i prasa m.in. Telewizja WTVK, dla której dziennikarka tej telewizji Sylwia Jarmuż wykonała kilkanaście relacji, wywiadów i rozmów.
Jako stowarzyszenie dokładamy starań, aby promować wydarzenia artystyczne swoich członków również w sferze wydawniczej. Zarząd wydał kilkanaście pozycji z numerem ISBN, umożliwiającymi figurowanie w najważniejszych bibliotekach w Polsce, z Biblioteką Narodową na czele. Wszystkie wystawy organizowane przez WZAP, posiadają foldery bądź katalogi, do których teksty pisze Ewa J. Partyka – sekretarz WZAP oraz Leszek Lesiczka – krytyk sztuki, redaktor „Foto Zeszytów”.
Stowarzyszenie udzieliło kilkadziesiąt Honorowych Patronatów, złożyło dziesiątki listów gratulacyjnych, ufundowało wiele nagród m. in.: w konkursach Poznański Salon „Robinsonada”, „Moja Wielkopolska”, „Wielkopolska Press Photo”, oraz festiwalu „Fotografia obrazów natury” – Diaporama w Kórniku i Międzyszkolnym Konkursie Fotograficznym Wiosna pt.: „Makrofotografia”.
Nasze Stowarzyszenie współpracowało z wieloma instytucjami i fundacjami m.in.: Muzeum Narodowym Rolnictwa w Szreniawie, Muzeum Ziemi Średzkiej Dwór w Koszutach oraz Galerią Miejską w Środzie Wlkp., Muzeum Zamek Górków w Szamotułach, Wielkopolskim Parkiem Narodowym, Wielkopolskim Parkiem Etnograficznym, Arboretum, Zamkiem w Kórniku, Muzeum Opalińskich w Sierakowie, Muzeum Ziemi Czarnkowskiej w Czarnkowie i Miejskim Centrum Kultury w Czarnkowie, PBG Skalar Office Center w Poznaniu, Wojewódzką Biblioteką Publiczną i Centrum Animacji Kultury w Poznaniu, GOK w Komornikach, Galerią „Polan Sto” w Poznaniu, DK „Słońce” w Poznaniu, MDK w Wągrowcu, Fundacją Rozwoju Miasta Poznania, Fundacją PBG, Fundacją RAFAKO oraz takim stowarzyszeniami jak: STiSK, PSPT, ZAP, ZPAF OW, ZPFP OW, Ekoart, Stowarzyszeniem „Drzewce” oraz grupami twórczymi, jak Strefa Wyobraźni, KADR i wieloma innymi.
Reasumując, stosownym będzie przywołanie pytania Harvey’a Edwardsa: „Co zostałoby w naszym życiu, gdyby zabrakło w nim sztuki?” i odpowiedzieć na nie słowami Jana Pawła II: „Świat bez sztuki naraża się na to, że będzie światem zamkniętym na miłość”. Zatem kochajcie artystów, bo dzięki ich wyjątkowemu i bezinteresownemu zaangażowaniu, doświadczeniu i wiedzy artystycznej oraz organizacyjnej, miało miejsce wiele kulturalnych wydarzeń dla mieszkańców Wielkopolski. Na twórczą aktywność WZAP składa się, nie tylko działalność organizacyjna Zarządu, ale również dorobek poszczególnych artystów. Nie czas rozstrzygać tu, który z twórców ma większy wkład dla kultury naszego regionu. Jednakże pewne jest to, iż dopiero całość naszej aktywności, tworzy niepowtarzalną sylwetkę stowarzyszenia, bez reszty oddanego polskiej kulturze wizualnej.
Antoni Rut prezes Wielkopolskiego Związku Artystów Plastyków.